Pandemi sürecinde toplumsal statü
Covid-19 ülkemizde 11 Mart
2020 tarihinden itibaren görülmeye başlanmış bir pandemi hastalığıdır.
Ülkemizin alışık olmadığı bu pandemi ile savaşmak bizim için oldukça zorlu
geçmektedir. Ben bu yazıda Bu sereç zarfını toplumsal statü ve toplumsal
roller açısından incelemeye çalışacağım. Öncelikle toplumsal statünün ne
olduğunu açıklayalım: Toplumsal Statü, sosyal hiyerarşide kişinin konumuna,
toplumda işgal ettiği, kapladığı yere denir. Statüler kişiye
toplum içinde hak ve sorumluluklar yükleyen bir kavramdır. Bireyler toplum
içinde aynı anda pek çok statüye sahip olabilirler. Mesela kişiler aynı
zamanda iş insanı, baba, abi, abla, anne sporsever vb. olabilir. O kişinin baba olması iş
adamı olmasına engel değildir, anne olması iş insanı olmasına engel değildir ya da futbol taraftarı olması herhangi bir siyasi
parti de rol almasına engel olamaz.
Statüler kişinin belirli
yerlerdeki saygınlığını belirler. Toplumsal statü aileden, soy
bağlarından, mesleklerden, mesleklerin işlevsel yararlılığından, kişinin eğitim düzeyinden,
biyolojik özelliklerden ve din gibi belirli olgularla belirlenir. Toplumsal rol ise statülerle
bağımlı olarak toplumun kişilerden beklediği davranışların karşılığıdır. Mesela
bir doktordan, öğretmenden yada polisten beklenilen davranışlar toplum
tarafından aynı düzeyde belirlenen belirli davranışlardan ibarettir. Toplum
statülere yüklenen rollerin yerine getirilmesi için kişiye baskı uygular.
Mesela benim anahtar, temel statüm öğrencilik. Toplumun (ailem, akrabalarım, komşu vb.) benden beklentisi
iyi bir derece ile okulu bitirmem ve öğrenciliğin gerektirdiği rolü oynamam
olacaktır. Bir doktorun rolü hastasını muayene etmek, polisin rolü
adaletli olması, bir öğretmenin rolü ise öğrencilerine bir şeyler öğretmektir. Aksi
taktirde doktor hastasını muayene etmez, öğretmen öğrencisine bir şeyler öğretmezse toplumsal
rollerini yerine getirmemiş olacaklar ve toplum tarafından mesleki
saygınlıklara zarar vermiş olacaklardır.
Covid-19 sürecinde
anladığımız, farkına vardığımız bir konu statü ve roller konusudur. Bu pandemiden önce toplumsal statü
olarak belirli meslekler ön plandaydı. Bu meslekler; öğretmenlik, avukatlık,
doktorluk, savcılık, mimarlık, mühendislik gibi toplumsal olarak statüsü yüksek görünen meslekler,
bol kazançları olan toplum tarafından tercih edinilmesi istenen mesleklerdi.
Toplum tarafından tercih edilmesi istenilen bu mesleklerin Covid-19 süreci
boyunca işlevsel yararlılığının kısmen bulunmadığı ya da daha az faydası bulunduğu apaçık bir
şekilde ortadadır. Bu süreç zarfı boyunca toplumsal statüsü düşük olduğu halde işlevsel
yararlılık açısından topluma fayda sağlayan mesleklerde statü yükselmesi
görülmüştür. Bu mesleklerden bazıları; çöpçüler, postane çalışanları, market çalışanları, polisler, en çok sağlık çalışanları olarak örneklendirilebilir.
-------------
eklemek istediğiniz bir şeyler varsa yorumlarda belirtebilirsiniz
Yorumlar
Yorum Gönder